Informatie en tips

ergonomische werkwijze aanhouden

Het aantrekken van steunkousen is een veelvoorkomende handeling in de zorg, maar kan leiden tot fysieke klachten zoals rug-, schouder- en polsproblemen. Door ergonomisch te werken en gebruik te maken van geschikte hulpmiddelen, kunnen zorgverleners deze belasting beperken en tegelijkertijd de zelfredzaamheid van cliënten bevorderen.

Waarom ergonomisch werken belangrijk is

Zorgverleners maken dagelijks herhaalde bewegingen. Bij handelingen zoals het aantrekken van steunkousen moet vaak kracht worden gezet in een voorovergebogen houding. Dit verhoogt het risico op fysieke overbelasting, vooral bij langdurige of frequente zorgmomenten. Ergonomisch werken betekent:

• Werken met rechte rug en gebogen knieën

• Gebruiken van hulpmiddelen die het buigen en trekken verminderen

• Stimuleren van cliënten om zelf mee te helpen (zelfredzaamheid)

Mogelijke maatregelen om fysieke belasting te voorkomen

Er zijn diverse manieren om de fysieke belasting bij het aantrekken van steunkousen te verminderen:

• Gebruik maken van juiste werkhoogte: Zorg voor een goede werkhouding door het bed op de juiste hoogte te zetten.

• Werk in een rustige, gestructureerde omgeving: Dit voorkomt overhaasting en onnatuurlijke bewegingen.

• Gebruik glijmateriaal of aantrekhulpen: Hiermee wordt de krachtinspanning verminderd.

• Schakel indien nodig een tweede zorgverlener in bij zware zorg.

• Volg scholing over ergonomisch werken: Zo blijf je op de hoogte van nieuwe technieken en inzichten.

Technologische hulpmiddelen die je kunt inzetten

Er zijn verschillende hulpmiddelen beschikbaar die ergonomisch werken ondersteunen én cliënten helpen om zelfstandig(er) te blijven:

1. HelpSoq

De HelpSoq is een elektrisch hulpmiddel dat steunkousen automatisch oprekt en klaarzet op een ring. De zorgverlener of cliënt hoeft daarna alleen nog de kous aan te brengen. Dit verlaagt de fysieke belasting aanzienlijk.

Voordelen:

• Minder krachtinspanning nodig

• Cliënten kunnen het soms zelfstandig gebruiken

• Ergonomisch verantwoord voor zorgverleners

2. Doff N' Donner

Een flexibel hulpmiddel waarmee steunkousen over een soort "manchet" worden gerold. De kous glijdt daarna eenvoudig over het been.

Voordelen:

• Comfortabel voor de cliënt

• Vermindert wrijving en inspanning

3. SlideX of Easy-Slide

Dit zijn glijhulpmiddelen die vooral geschikt zijn bij open teenkousen. Ze verminderen de wrijving bij het aantrekken.

Voordelen:

• Eenvoudig in gebruik

• Goedkoop hulpmiddel

4. Etac Socky

Een eenvoudige aantrekhulp van kunststof of textiel, ideaal voor cliënten die beperkt zijn in hun mobiliteit.

Voordelen:

• Bevordert zelfredzaamheid

• Licht en makkelijk op te bergen

Stimuleren van zelfredzaamheid

Ergonomisch werken betekent niet alleen het beschermen van de zorgverlener, maar ook het bevorderen van de autonomie van de cliënt. Dit kan bijvoorbeeld door:

• Cliënten actief te betrekken bij het aantrekken van de kousen

• Instructies te geven over het gebruik van hulpmiddelen

• Samen te oefenen met eenvoudige hulpmiddelen

Bibliografie

• Vilans. (z.d.). Ergonomisch werken in de zorg. Geraadpleegd op 6 mei 2025, van https://www.vilans.nl

• IZZ. (z.d.). Voorkom fysieke overbelasting in de zorg. Geraadpleegd op 6 mei 2025, van https://www.izz.nl

• Arboportaal. (z.d.). Fysieke belasting in de zorgsector. van https://www.arboportaal.nl

• HelpSoq. (z.d.). Over de HelpSoq. van https://www.helpsoq.com

• Medipoint. (z.d.). Aantrekhulpen voor steunkousen.  van https://www.medipoint.nl